„Republika Radomska” – nasza droga do niepodległości

Seniorzy z Parafii NSJ Radom wraz Proboszczem ks Romanem Adamczykiem w dniu 6. listopada udali się na kolejne cykliczne spotkanie. Tym razem był to historyczny spacer po Radomiu, a przewodnikiem naszym był pan Łukasz Zaborowski. „Republika Radomska – nasza droga do Niepodległości” – to temat spotkania, które rozpoczęliśmy w Rynku. Przewodnik przypomniał czasy I Wojny Światowej, bo wtedy coraz głośniej się mówiło o tym, że odzyskamy Niepodległość i oczekiwania Polaków w tym Radomian były wielkie. Jeszcze przed zakończeniem Wojny, w nocy z 1 na 2 listopada 1918 r. Radomianie, członkowie konspiracyjnej Polskiej Organizacji Wojskowej opanowali koszary armii austriackiej bez żadnego wystrzału i bez rozlewu krwi. Dokonał tego ppor Józef Marjański. Po tym rządy w mieście przejął tzw. Komitet Pięciu. Pięciu działaczy z różnych opcji politycznych utworzyło pierwszą po123 latach niewoli, wolną Republikę Radomską. Na balkonie dzisiejszego Urzędu Miasta od strony ul. Żeromskiego zawisła polska flaga, a zebrani Radomianie wysłuchali przemówień.
My zatrzymywaliśmy się w ważnych dla tego wydarzenia miejscach i otrzymywaliśmy istotne dla tego miejsca informacje. Wielkim zaskoczeniem była dla nas tablica znajdująca się na budynku przy ul. Piłsudskiego 2a poświęcona Republice Radomskiej. Przechodnie też pewnie nie zauważali tablicy, bo przyglądali się jej z zainteresowaniem. Historia Radomskiej Republiki jest krótka, bo już 8 listopada radomskie władze podporządkowały się Tymczasowemu Rządowi w Lublinie na czele z Ignacym Daszyńskim.
My możemy się szczycić, że Radomianie sami wyzwolili swoje miasto bez niczyjego wsparcia i bez utraty kropli krwi. A z jaką radością nasi przodkowie oglądali polską flagę po 123 latach zniewolenia to chyba trudno sobie wyobrazić.

Tekst i zdjęcia Barbara Głowacka
Zdjęcia wykonano na ul Piłsudskiego i Żeromskiego