Architektura

Kościół zaprojektowany został w 1930 r., budowany w latach 1931–39 i 1945–57.

W stylu zmodernizowanego renesansu włoskiego z elementami neobarokowymi. Murowany z cegły, tynkowany, orientowany. Korpus jest trójnawowy, trzyprzęsłowy, bazylikowy, z transeptem; poprzedzony płytkim przęsłem chóru i wtopioną czworoboczną wieżą na osi, ujętą po bokach aneksami. Prezbiterium jednoprzęsłowe, z aneksami mieszczącymi zakrystię i kaplicę bractwa (z kruchtami) po bokach. Fasada dwukondygnacyjna, pięcioosiowa. Wieża jest pięciokondygnacyjna, poprzedzona dwukondygnacyjnym ryzalitem ujętym parą jońskich kolumn w wielkim porządku, które dźwigają wydatne belkowanie zwieńczone balustradą tarasu, dekorowaną rzeźbami aniołów. W ryzalicie znajduje się zamknięta półkoliście dwukondygnacyjna wnęka, w której na dole mamy prostokątny portal zwieńczony trójkątnym przyczółkiem i ujęty parą korynckich kolumn dźwigających belkowanie. Wieża w trzeciej kondygnacji boniowana, w czwartej nieco węższa, z półkoliście zamkniętym oknem, a w piątej opięta kolumnami jońskimi. Wieńczy ją neobarokowy hełm, wzorowany na zwieńczeniu północnej wieży katedry wawelskiej. Partie boczne fasady opięte toskańskimi pilastrami, z prostokątnymi portalami w pierwszej kondygnacji i rzędami prostokątnych okienek w drugiej. W skrajnych osiach znajdują się dwukondygnacjowe dzwonnice; w pierwszej kondygnacji boniowane, ażurowe, o zamkniętych półkoliście arkadach, a w drugiej, dekorowanej płycinami – okulusy. Dzwonnice zwieńczone są neobarokowymi hełmami. Elewacje boczne i tylna opięte pilastrami toskańskimi dźwigającymi belkowanie. Dachy dwuspadowe, kryte blachą.

W nawie głównej mamy sklepienie kolebkowe z lunetami, w pozostałych pomieszczeniach sklepienia krzyżowe na gurtach, na skrzyżowaniu naw z niewielką kopułką w zwieńczeniu; w kruchcie sklepienie gwiaździste. Ściany nawy głównej przeprute półkolistymi arkadami, opięte kolumnami jońskimi na wysokich cokołach, dźwigającymi wydatne, wyłamujące się belkowanie. Ściany naw bocznych z lizenami. Chór wsparty na szerokiej arkadzie koszowej, otwarty do nawy arkadą półkolistą. W nawie głównej, prezbiterium i transepcie okna termalne, w nawach bocznych zamknięte odcinkowo.

Murowana, dość wygodna kaplica z pewnością jest lepsza niż drewniany barak, ale Glinice powinny mieć kościół – uważali kolejni proboszczowie. Konkretne kroki w tym kierunku wykonał ks. Jan Węglicki – zamówił u Stefana Szyllera plany świątyni. Architekt ukończył projekt w czerwcu 1930 r., a wiosną następnego rozpoczęło się wylewanie fundamentów. W trakcie budowy skorygowano zamysł projektanta, o czym ks. Henryk Kaszewski tak pisze w kronice parafialnej: „Nie mogę zrozumieć przyczyny, która spowodowała skrócenie kościoła [o jedno przęsło został skrócony korpus – przyp. autor], dlaczego ks. St. Głąbiński taki esteta, taki mądry kapłan, posunął się do tego, aby poprawić, a właściwie zmienić i tym samym zeszpecić plany architekta Stefana Szyllera. Fama niesie, że obniżenie wieży kościelnej, to również sprawa ks. Głąbińskiego”. Znacznie też zostały zredukowane detale fasady.

Budowę przerwał wybuch II wojny światowej. W czasie okupacji Niemcy skonfiskowali wszystkie materiały zgromadzone na budowę, a pod koniec wojny – chcąc pozyskać drewno – rozebrali nawet rusztowania. W styczniu 1945 r. w wyniku ostrzału rosyjskiej artylerii od strony Skaryszewa jedna ze ścian kościoła została uszkodzona, na szczęście nieznacznie. Żaden z tych wypadków nie powstrzymał gospodarzy parafii przed kontynuowaniem budowy – prace wznowiono jeszcze w 1945 r. Najpierw nadzorował je znany radomski architekt Kazimierz Prokulski, ale szybko zrezygnował, nie mogąc się porozumieć z ówczesnym proboszczem. Po nim nadzór nad budową objął Alfons Pinno. Całkowicie świątynia została ukończona w 1957 r. Bp Jan Kanty Lorek poświęcił ją 10 grudnia 1950, a konsekracji kościoła dokonał 25 listopada 1966 r. bp Piotr Gołębiowski.

Na podstawie książki Małgorzaty Omilanowskiej Architekt Stefan Szyller 1857–1933 oraz przewodnika Szlak architektoniczny Stefana Szyllera. Prace na ziemi radomskiej.

Za: http://stefanszyller.pl/miejsca/radom-kosciol-glinice/